Prateći program 38. Salona arhitekture – Otvoreno za: Slučaj grupe MEČ

Budući da je delovala prema principu “…ako želiš da prihvatiš prvo pravilo arhitekture, onda ga prekrši…” (Bernard Čumi), grupa MEČ je kritikovana sa svih strana, a najviše od akademskog kruga sa Arhitektonskog fakulteta u Beogradu i levih politički glasila, kao što je bio partijski list ‘Komunist’, za koji je kritike pisao tadašnji komunistički aktivista i arhitektonski ‘kritizer’ Aleksandar Milenković. Milenković je grupu MEČ optuživao za “desničarski i antisocijalistički stav u arhitekturi, koji bi društvo trebalo da saseče u korenu”.

Kulminacija u otporu konzervativne javnosti prema ovoj avangardnoj grupi dostignuta je kada je naučno‐nastavno veće Arhitektonskog fakulteta, na čelu sa tadašnjim dekanom Borkom Novakovićem, uputilo zvaničan demarš uredništvu časopisa ‘I.T. Novine’ zbog pisanja o grupi MEČ i afirmacije njihovih stavova.

Tim povodom je sa arhitektonskim kritičarem i autorom brojnih tekstova o grupi MEČ Zoranom Manevićem dekan održao ‘informativni razgovor’, a od njega je traženo da uputi izvinjenje kolektivu Arhitektonskog fakulteta. Na nastavnom veću fakulteta iznet je predlog da se traži saglasnost Gradskog komiteta Saveza komunista da arhitektima pripadnicima grupe MEČ budu oduzete diplome o završenom Arhitektonskom fakultetu u Beogradu.

Bez obzira na represiju etabliranih arhitektonskih krugova i prepreke na koje je nailazila u delu konzervativne arhitektonske javnosti, uključujući i Arhitektonski fakultet u Beogradu, grupa MEČ je realizovala nekoliko arhitektonskih instalacija. Među njima, najznačajnije su instalacije koje su u sebi sadržavale simbolične poruke: Jonski stub u modernoj kolonadi ispred Studentskog kulturnog centra u Beogradu, 1981. godine i instalacije Forum – crvenim klinom protiv belih u Knez Mihajlovoj ulici, koja je izgrađena povodom izložbe Grad u reinkarnaciji, 1982. godine.

Crveni klin ispred palate Srpske akademije nauka i umetnosti iritirao je akademike, zbog čijih prigovora je ova instalacija demontirana i odneta po hitnom postupku, uz obrazloženje “da smeta pešačkom saobraćaju”.

Grupa je bila izuzetno aktivna na planu takozvane ‘crtane arhitekture’, organizujući izložbe svojih nerealizovanih projekata i zamišljenih arhitektonskih konkursa u najznačajnijim kulturnim centrima tadašnje Jugoslavije: Beogradu, Zagrebu i Ljubljani ali i van zemlje (Austrija, Poljska, Švajcarska).