TV serija o modernoj arhitekturi: Betonski spavači – HRT

Maksima iz perioda romantizma kaže da je arhitektura u ruševnom stanju najlepša. Ostaci istorije privlače brutalnošću ogoljenih prostora, melanholijom propadanja. Međutim, arhitektura koja je izgubila svoje stanare izgubila je i svoju svrhu, izvorni smisao postojanja.

Serija Betonski spavači gradi priču oko moderne arhitekture u Hrvatskoj i regiji bivše Jugoslavije – području jedinstvenom po velikom broju napuštenih i ruševnih zgrada iz 20. veka, izuzetne arhitektonske vrednosti.

Cela serija zamišljena je kao celina sastavljena od 4 tematska bloka, od kojih se prvi bavi arhitekturom turističke namene, drugi spomeničkom i komemorativnom baštinom, treći post-industrijskom i post-vojnom okolinom, a četvrti velikim ambicijama modernizacijskih projekata.

Svaka tematska celina obuhvata četiri epizode. Svaka epizoda dramatična je priča o protivurečnostima jugoslovenskog socijalističkog društva smeštenog između istoka i zapada, demokratije i totalitarizma, prožetog utopijskom idejom da arhitektura može učiniti svet boljim.

Nakon prelomne 1991. godine promene društvenog sistema, nova politika i novi vlasnički odnosi promenili su ekonomski, socijalni i urbani pejzaž regije. S vremenom, moderna arhitektura, umesto važan deo života društva, postaje tek niz ruševina.

Arhitekti fetišistički posećuju uništene građevine. Predatorski investitori nadaju se brzoj zaradi, lokalne vlasti ubiranju komunalnih naknada, a konzervatorske institucije tromo se odnose prema modernoj baštini. U tom vrtlogu različitih interesa, izvorne zamisli arhitekata i društva koje je idealistički gradilo s mišlju o preobražaju putem arhitekture, odzvanjaju kao nostalgično sećanje, ali i upozorenje.

Stalni podsetnik na važnost brige o javnom interesu, racionalnom raspolaganju resursima i uvažavanju kulturnih dometa bliske istorije.

Seriju možete pogledati online: Betonski spavači

Reditelj: Saša Ban
Scenaristi: Nevenka Sablić, Saša Ban, Maroje Mrduljaš
Snimatelj: Hrvoje Franjić
Montažer: Vanja Siruček
Producentkinje: Dana Budisavljević i Miljenka Čogelja
Produkcija: Hulahop za HRT
Urednik: Robert Zuber

Foto © Hulahop