Naučna monografija: ”Obnova centara u ruralnim područjima – Novi zapisi” – dr Aleksandar Videnović

Sa zadovoljstvom Vam predstavljamo knjigu – naučnu monografiju “Obnova centara u ruralnim područjima – Novi zapisi”, autora: van. prof. dr Aleksandra Videnovića (izdavač: Univerzitet u Beogradu – Arhitektonski fakultet).

Izvod iz recenzije:
“…Monografija obuhvata prikaz pojavnih oblika u prostoru i ruralnim područjima kroz razmatranje karakteristika i specifičnosti reprezentativnih elemenata i aspekata relevantnih za obnovu centara u ruralnim područjima, koji su uključili analizu prostornih karakteristika posmatranih područja, prirodne uslove i prirodne izvore, elemente prostorne organizacije ruralnog područja, niz urbanističko – arhitektonskih situacija karakterističnih za centre sela, istorijske okvire razvoja centara u selima, širi društveni kontekst od uticaja na promene u prostoru (društveno uređenje, ratne okolnosti, specifičnost delatnosti stanovništva, migracije, itd.).

Izvod iz recenzije:
“…Autor se poduhvatio izuzetno važnog i teško rešivog problema: revitalizacije planinskih ruralnih predela. On nam predstavlja rezultate istraživanja prostornih i drugih specifičnosti brdsko – planinskih oblasti istočne Srbije, istovremeno tragajući za mogućnostima obnove potencijalnih centara u ruralnim područjima, na odabranim reprezentativnim uzorcima. Ključna intencija autora jeste nastojanje da se pronađe odgovarajući model za revitalizaciju ruralnih područja u planinskim oblastima i to na način koji bi se uklopio u ono što se danas naziva „održivi razvoj“. Istraživanje predstavlja prožimanje dve međusobno zavisne i uslovljene oblasti: oblast privatnih i javnih sadržaja koncentrisanih u centrima seoskih naselja i oblast procesa ukupnog društvenog razvoja u aktuelnom vremenu.

Predmet istraživanja čine odabrane lokacije na brdsko – planinskim područjima istočne Srbije, uvek sa po jednim ruralnim naseljem koje bi moglo predstavljati budući administrativno – privredni – turistički centar. Nakon veoma detaljne prostorno – društveno – istorijske analize, autor formuliše predlog revitalizacije brdsko – planinskih ruralnih oblasti u istočnoj Srbiji koji ima dva osnovna oslonca. Prvi jeste ideja da se sve ingerencije koje u smislu razvoja imaju opštine od ovih oduzmu i povere timu stručnjaka različitih profila, koji bi dalje radio na revitalizaciji seoskih centara. Drugi oslonac je zamisao da, pre svega, valja sačuvati i obnoviti već postojeće resurse, kojih nije malo, a zatim delati na razvoju analiziranih centara, sa naglaskom na mogućnostima razvoja turizma.

Depopulacija ruralnih oblasti, posebno u brdsko – planinskim područjima, jeste problem opšteg karaktera, sa kojim se susreću brojne evropske (i ne samo evropske) zemlje. Razvoj industrije i uslužnih delatnosti u gradovima „isisao“ je ogroman broj stanovnika iz sela, tako da su mnoga od njih pred izumiranjem. Planinske oblasti istočne Srbije su tipičan slučaj, za nas izuzetno značajan. Autorov predlog za revitalizaciju ovih oblasti putem obnove seoskih centara je detaljno osmišljen i dobro obrazložen, te predstavlja važan doprinos pokušajima da se reši ovaj izuzetno težak problem.”

dr Srđan Šljukić, redovni profesor, Filozofski fakultet Univerziteta u Novom Sadu

Povezani tekstovi:
Izložba stručno-umetničkih ostvarenja: dr Aleksandar Videnović
Studenti prve godine MASA u poseti Obedskoj bari: susret prirode i istorije kao projektni kontekst
Izložba i naučna konferencija: Branislav Kojić – Prostor u selu, selo u prostoru

Izložba: „Tradicionalno arhitektonsko nasleđe u regionu Stare planine” – dr Gorica Ljubenov
Izložba: Umetničko-zanatski izraz tradicionalne narodne arhitekture u regionu Stare planine – dr Gorica Ljubenov
Publikacija: Nova škola arhitekture u Beogradu – Branislav LJ. Folić
Monografija: ”Spasoje Krunić: PROSTORNE METAFORE”
Publikacija: ”U srpsko-vizantijskom kaleidoskopu: arhitektura, nacionalizam i imperijalna imaginacija 1878-1941” – dr Aleksandar Ignjatović

Izvod iz recenzije:
“…Izabravši problematiku uređenja, revitalizovanja i obnove naših ruralnih prostora, autor zalazi u temu koja je kao problem opšte poznata, kojoj se često i glasno pristupa na deklarativno – normativni način, a kojom se u suštinsko – pragmatičnom i konkretnom smislu gotovo niko sistemski ne bavi. Socio – prostorno propadanje našeg sela je već “večita” i standardna tema, toliko zloupotrebljena da se tretira i kao opšte mesto, kao teren u koji dalje od konstatacija lošeg stanja ne treba zalaziti.

Upravo u takav milje, gotovo opasan i naizgled jednostavan, u teoretski prostor o kome se svi izjašnjavaju i za koji svi imaju mišljenje, autor dr Videnović ulazi sa stanovišta pre svega svoje naučno – stručne oblasti, dakle urbanističko – prostornog aspekta, ne libeći se da se umeša i u sociološko – društvenu problematiku, u meri u kojoj je to potrebno za rasvetljavanje suštinskih problema ruralnih područja, odnosno naselja u njima.

Objavljivanje ove naučne monografije sufinansiralo je Ministarstvo prosvete, nauke i tehnološkog razvoja Republike Srbije.