Studentski projekti Revitalizacije seoskog Zadružnog doma – Dejan, Vlasotince, nastali u okviru Izbornog predmeta 3 – Javni sadržaji u ruralnim područjima

Izložba je prvi put održana od 14–20. juna 2022. u Galeriji Kulturnog centra u Vlasotincu

Autori izložbe: v. prof. dr Aleksandar Videnović i dr Miloš Aranđelović

Izložbu čine odabrana 24 projekta studenata Arhitektonskog fakulteta Univerziteta u Beogradu, koji su u okviru Izbornog predmeta 3 – Javni sadržaji u ruralnim područjima (nastavnik v.prof. dr Aleksandar Videnović i saradnik dr Miloš Aranđelović) na Master i Integrisanim akademskim studijama arhitekture, dobili zadatak da u selu Dejan u opštini Vlasotince, kreiraju svoje ideje budućeg programskog arhitektonsko – urbanističkog rešenja rekonstrukcije, adaptacije postojećih prostora i dogradnje – formiranja novih programa na prostoru nekadašnjeg Zadružnog doma. Osnovna zamisao bila je generisana stavom da studente treba osloboditi određenih barijera koje se tiču imovinsko – pravnih i drugih zatečenih odnosa, i usmeriti ih na onaj kreativni deo projektovanja koji treba da rezultira novim viđenjima javnih sadržaja u savremenom društvenom kontekstu.

Zadatak koji je postavljen studentima, predstavlja istraživanje modela prenamene, potpune ili delimične rekonstrukcije realnog Zadružnog doma u konkretnom naselju, kao paradigme statusa javnih građevina u selima i slike opšteg socio – prostornog stanja u ruralnim područjima Srbije. Suština istraživanja nije se usko svodila na nalaženje konačnog rešenja koje bi rešilo sudbinu ovog objekta, već na široko preispitivanje uvreženih stavova i otkrivanje viđenja mlađih generacija o pristupu uređenju prirodnih i stvorenih vrednosti u selima i njihovim centrima, imajući u vidu činjenicu da će se ne mali broj studenata u budućoj praksi sretati sa sličnim problemima, odnosno da ruralni ambijenti ne bi trebalo da im budu nepoznanica.

Na idejnim projektima prezentovanim ovom izložbom, uočljivo je da izgradnja novih objekata u selima nije uvek neophodna. Moguća je i rekonstrukcija ili adaptacija građevina koje bi promenile prvobitnu ili obogatile i osavremenile prethodne namene. Najčešća su prilagođavanja potrebama turističko – uslužne ponude. Univerzalno u svim studentskim istraživanjima jeste saznanje da su ovakvi prostori prepoznati kao buduća obeležja i reperne tačke razvoja, koje treba da doprinesu kulturnom miljeu i privrednoj aktivnosti u selima, odnosno interakciji prirodnih i stvorenih vrednosti i njihovom tržišnom i domaćinskom iskorišćenju.

Planiraju se dalje postavke izložbe na različitim lokacijama, imajući u vidu aktuelnost teme i praktičnu vrednost ideja koje prezentuje. U tom smislu izložbu prati recenzirana kataloška monografija Javno u ruralnom: Reafirmacija (Revitalizacija seoskog Zadružnog doma – Dejan, Vlasotince), autora dr Aleksandra Videnovića i dr Miloša Aranđelovića.